Boyun 7 boyun omurunun birbirine disk ve bağdoku ile eklemleşmesi sonucu oluşur. Boyun yaklaşık 4.5 kilo ağırlığında olan başı (erişkinde) taşıdığı için güçlü bir adele ve bağdokusuna sahiptir. Boyun normal olarak sağa, sola, öne arkaya ve daha az olmakla beraber yanlara bükülebilmektedir ki, bu sayede başın hareketi sağlanır. Boyun bölgesinde, iki taraflı olmak üzere şah damarı, omurga arteri, beyinden gelen kanı içeren toplar damar; lenf bezleri, orta hatta tek olarak: yemek borusu, nefes borusu, ses telleri (Vocal cords), troid bezi, omurilik bulunmaktadır Bu yapılardan herhangi birisinden kaynaklanan rahatsızlık sonucu sadece boyun ağrısı veya boyun ağrısına eşlik eden başka bulgularda ortaya çıkar.
İnsanlarda boyun ağrısı yaşam süreci içinde bir ya da bir kaç kez, bazı durumlarda tüm hayat boyunca ataklar halinde görülen bir yakınmadır. Bir yılda ortalama yüz kişiden 25'i boyun ağrısı ile karşılaşır. Kadınlarda, çizim yapan büro çalışanlarında, bilgisayar kullananlarda, şehirde yaşayanlarda ve boynunu öne doğru eğerek çalışmak zorunda olanlarda, uzun süreli otomobil vb. araç kullananlarda boyun ağrısı daha sık görülür. 35-49 yaşları arasında boyun ağrısı giderek artan sıklıkta görülmekle beraber, 49 yaşından sonra bu sıklık azalır.
Boyun ağrısı bir çok değişik nedenden dolayı ortaya çıkmaktadır.
En sık olan nedenlerden başlarsak; Boyun omurları arasında yer alan ve omurganın hareketlerinde yastıklama görevi gören disk yapısının yıpranması, boynun öne ve arkaya hızlı bir şekide bükülmesi ve esnemesine neden olan kazalar, fıtıklaşmış disk, fıtıklaşmış diski ve boyunda çıkan sinir köküne basmasıdır.
Bulaşıcı hastalıklar (İnfeksiyonlar): Boğazda viral infeksiyon, infeksiyonlara bağlı lenf bezlerinde şişme, verem mikrobunun boyun omurlarına sıçraması, vücutta olan bir infeksiyon odağının kan yolu ile boyun omurlarına ve/veya boyun omurları arasındaki disklere ulaşması, beyin zarı iltihabı (MENİNGİTİS).
Boyun ağrısı, boyun kas ve boyun bağ dokularını etkileyen hastalıklarda da görülür; fibromiyalji, polimiyaljia romatika, ankilozan spondilit, romatoid artrit.
Vucudda bulunan bir kanser odağının boyun omurlarına sıçraması da boyun ağrısına neden olur. Bu bölgeyi tutan kemik tümörleri ve multipl myelomada boyun ağrısı yapar.
Boyun ağrısı genellikle boyunda künt bir ağrı olarak hissedilir ve boyun ağrısı yanı sıra hastalar boyunlarını sağa-sola, öne – arkaya oynatırken ağrılarında artma olabilir. Boyun ağrısı bazen keskin kıvrandırıcı bir ağrı şeklinde de olabilir. Boyun ağrısı olan hastalarda yutma güçlüğü, boyunda şişme (lenf bezi büyümesi, troid bezi iltihabı.) ile baş dönmesi olabilir. Başağrısı, yüzağrısı, omuz ağrısı, iki kürek kemiği arasına vuran ağrı, ya da sağ veya sol kürek kemiği üzerine vuran ağrı, kola vuran ağrı, kollarda uyuşma, karıncalanma hissi yaşabilir. Özellikle sabahları boyun ağrısı ve hareket kısıtlılığı ile uyanan hastalarda, bel ve sırt ağrılarının da olması ankliozan spondilite bağlı olabilir.
Değişik etkenler sonucu boynun normalde "C" harfine benzer eğikliği bozulur ve boyun adeta bir kazık halini alır, buna boyun düzleşmesi denir. Ankilozan spondilit, Klippel Feil sendromu vb durumlarda boyun düzleşmesi olabileceği gibi altta hiçbir önemli bir hastalık olmadan da boyun düzleşmesi olabilir. Her boyun düzleşmesi ağrıya neden olmaz, bazı hastalarda boyun tamamen normal görünse de boyun ağrısı olabilirken, boynu dümdüz görülen insanların hiçbir yakınması olmayabilir.
Önce hastanın hikayesi alınır; geçirilmiş travma, boyun ağrısı yanında başka belirti ve bulgu var mıdır, geçirilmiş infeksiyon, boğaz ağrısı, yutma güçlüğü, boyunda şişme, boyun hareketlerinde ağrı, kilo kaybı, gece terlemesi, kol, omuz ağrısı, sırt, kürek kemiği üzerine vuran ağrı, göğse doğru yayılan ağrı, çarpıntı, terleme, huzursuzluk, ölüm korkusu, kollarda, bacaklarda kuvvet kaybı, idrar, gaita kontrolünün kaybı, elden cisimlerin düşmesi gibi yakınmaları olup olmadığı öğrenilir. Ağrı hareketle azalıyor mu, sabah kalkınca olan boyun ağrısı ve boyun tutukluğu günün ilerleyen saatlerinde azalıyor mu, artıyor mu? Boyun ağrısı yanı sıra olan kol ağrısı hastanın uyku uyumasına bile izin vermeyecek kadar şiddetli mi? Hastanın özgeçmişinde, bilinen bir koroner arter hastalığı, inflamatuar bir hastalık var mı? Öyküden alınan bilgilerin ışığında fizik muayene yapılır ve gerekli olan tetkikler istenir. Bu tetkikler; kan sayımı, sedimentasyon, infeksiyon belirteçleri, düz radyolojik tetkik, bilgisayarlı tomografi, tomografik miyelografi, manyetik görüntüleme, elektromyografi ve sinir iletim hızı ölçümü gibi tetkikler istenebilir.
Tedavi asıl olarak altta yatan nedenin ortaya konması ile başlar. Hastaya boyunluk vererek dinlendirme (bilgisayar kullanıyorsa, bir süre kulanmamasını önermek vb.), yangı çözücü (antiinflamatuar) tedavi, fizik tedavi, ultrasonik tedavi, masaj, lokal olarak kortizon injeksiyonu yapılması, yangı çözücü kremin ağrılı bölgeye sürülmesi önerilebilir. Altta ağır bir hastalığı bulunmayan hastalarda, boyun ağrısı yukardaki yöntemlerle 3-5 gün içinde geçmektedir. Örneğin; hastada troid bezinde yangı, boğaz infeksiyonu, ankilozan spondilit, romatoid artrit saptandı ise herbirinin kendine özel tedavisi yapılmalıdır.
Boyun başı taşıyan ve başın sağa, sola, öne arkaya ve yanlara hareketlenmesini sağlayan insan omurgasının en üst bölümüdür. Boyun sayesinde, başın tüm hareketleri sağlanır, buna bağlı olarak diğer vücut kaslarında olduğu gibi boyun kaslarıda belli bir gerginlik durumunu korumak zorundadır. Boyunun aşırı öne bükülmesiyle, öncelikle zaten orta derecede kasılmış olan boyun kasları daha da kasılır ve boyun ağrısı oluşur, daha ileri evrede ise spondiloz denilen boyun kireçlenmesi ve boyun fıtığı gelişir. Günlük hayatta; ruhsal gerilimden uzak, sakin bir hayat sürmeye çalışmak, boynun bükülmesine neden olacak işlevleri en aza indirmek veya bu işlevleri boynu bükmeden yapacak ortam hazırlanmalıdır ( Bilgisayar ekranı ve klavyesinin yüksekliği uygun pozisyonda ayarlanmalı, evde televizyon yüksekliği uygun bir düzeye getirilmeli, boynu bükmeyecek bir yatış pozisyonu mümkün olduğunca sağlanmalı, düzenli spor veya günlük egzersiz yapılmalı). 3 günden daha fazla süren boyun ağrısı durumunda veya boyun ağrısı yanında ek bulgular varsa gecikmeden bir profesyonel sağlık çalışanından yardım alınmalıdır.